BUMO - De geschiedenis van sjoelen

Via de website: http://home.wanadoo.nl/promo/bumoplus/sjoelen.html komt het volgende artikel:
BUMO - De geschiedenis van sjoelen

Laat het woord ‘sjoelen’ vallen en bijna iedereen mijmert over regenachtige zondagmiddagen waarbij de hele familie rond de sjoelbak staat. Weinigen weten dat er duizenden sjoelers in Nederland en het buitenland in clubverband spelen en fanatiek aan toernooien meedoen.
Nederlanders sjouwen de sjoelbak de hele wereld mee over. Als ze voor een kort bezoek in hun vaderland zijn, wordt er bijna altijd een sjoelbak aangeschaft. Het sjoelen staat nu eenmaal bekend als een typische Hollandse sport en zo hebben Nederlanders in het buitenland toch nog iets van hun eigen land bij zich. Toch is het maar de vraag of het sjoelen oorspronkelijk wel uit Nederland komt.

Over de oorsprong van het gezelschapsspel gaan verschillende verhalen de ronde, maar niemand weet precies hoe het zit. Het woord 'sjoelen' komt hoogstwaarschijnlijk uit het Fries, maar hoe het spel daar terecht kwam, is onduidelijk. In Engelse geschiedenisboeken wordt gesproken over shovelboard, een voorganger van het sjoelen zoals wij dat in Nederland kennen. Shovelboard werd in de zestiende eeuw gespeeld door de hogere klassen op enorme tafels van negen meter lang. De spelers schoven metalen gewichten over de tafel en probeerden ze zo ver mogelijk tot het andere eind te schuiven, zonder dat ze eraf vielen. In de geschiedenisboeken staat vermeld dat Henry VIII negen pond verloor door een spelletje shovelboard. De koning vaardigde meteen een wet uit dat er in zijn land geen shovelboard meer mocht worden gespeeld.

Volgens de overleveringen speelden Engelse zeelieden aan dek van de houten schepen met munten, die zo dicht mogelijk bij een gemarkeerde lijn met vakjes moesten komen. De Nederlandse zeelieden namen het spel over, maar door de deining van de zee vielen er teveel munten in het water. Het geld werd vervangen door ronde houten schijven. De sjoelbak zoals we die nu kennen, werd voor het eerst gesignaleerd aan het begin van de negentiende eeuw. Sindsdien schaften veel families een sjoelbak aan en werd er veel op feestdagen gespeeld.

In de zeventiger jaren van de vorige eeuw ontstonden in Nederland veel sjoelverenigingen. Ze organiseerden open toernooien waar geïnteresseerden voor prijzen konden sjoelen. Omdat er geen vastgesteld reglement was, hield iedere club er andere regels op na. De oprichting van de sjoelbond ANS (Algemene Nederlandse Sjoelbond) in 1977 zorgde ervoor dat er één spelreglement kwam. Bij de bond zijn meer dan 100 verenigingen aangesloten. De leden doen regelmatig mee aan (inter)nationale wedstrijden en sinds de ANS is aangesloten bij NOC/NSF, is het sjoelen als officiële sport erkend.

Ook in België en Duitsland is het sjoelen inmiddels populair. In Duitsland wordt het overigens 0jakkolo' genoemd.